LOK SEWA GUIDE

Loksewa Updates

महत्वपूर्ण सामान्य ज्ञान

मौलिक अधिकार/मानव अधिकारमा के फरक छ ?

    मानिस भएको नाताले प्रत्येक व्यक्तिलाई दिइने विश्वव्यापी अधिकार र उत्मुक्तिहरुलाई मानव अधिकार भनिन्छ । मानिसको नैसर्गिक स्वभावमा आधारित यी अधिकारहरु प्राकृतिक अधिकार  र समूहगत र राज्यले प्रदान गर्ने अधिकारभन्दा ठूलो मानिन्छ । संयुक्त राष्ट्रसंघले सन् १९४८ मा जारी गरेको विश्वव्यापी घोषणापत्रको ३० वटा धाराहरुमा व्यवस्थित हक अधिकार  मानव अधिकार हो । राज्यले आफ्ना नागरिकलाई प्रदान गर्ने हक मौलिक हक हो । यस्ता हक राज्यले दिलाउनु पर्ने र नागरिकका त्यस्ता हक हनन हुन गएमा अदालतमार्फत व्यक्तिले क्षतिपूर्ति सहितफिर्ता गराउन सक्ने हुन्छ । त्यस्ता हक संविधानमा मौलिकहरुको रुपमै व्यवस्थित गरिएको हुन्छ ।